08
февраль
2017
ашық сабақ
Сабақтың тақырыбы: Машина жасау кешені.
Қожабалаева Кенжекүл Мұздыбайқызы
Жоғары санатты география- биология пәні мұғалімі
Zhambyl region, Шу ауданы, Бәйдібек ауылы
Мәншүк Мәметова атындағы шағын орталықты орта мектебі
Сыныбы:9
Сабақтыңмақсаты: Білімділік : Машина жасаудың экономикадағы ролі, машина жасау, оның негізгі салалары, орналасу принциптері, мамандану мен кооперативтендіру, кешенді сала екендігі туралы білім беру.
Дамытушылық: Оқушының әртүрлі әдіс- тәсілдер,қосымша ақпарат көздерін пайдаланып,өздігімен зерттеу жұмыстарын жүргізу барысында білімдерін дамыту.
Тәрбиелік: Топтасып,жекелеме жұмыс істей білуге,өз ойларын,пікірлерін еркін айта алуға тәрбиелеу.
Сабақ көрнекілігі: Интербелсенді тақта,атлас,кескін карта, сызба,слайтар,қима қағаздар.
Сабақ түрі: зерттеу сабағы.
Сабақ әдісі: Слайд көрсетілімдері,сызба,карта,кесте,оқушылар өз ойларын жүйелеу.
Негізгі ұғымдар:Машина жасау кешені,мамандану,бұйымдық,тетіктік,технологиялық,кооперативтендіру.
Сабақ барысы:
І.Ұйымдастыру.
Оқушыларды ұйымдастыру,оқушыларды түгендеу,сабаққа даярлау.
Оқушылар орындарынан тұрып, бір-біріне жылы лебіздерін айтады.Оқушылар үш және төрт бұрышты фигураларды өздері қалап алады.Сол бойынша І және ІІтопқа бөлінеді.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру, «Ой қозғау » кезеңі бойынша. І-топ
Schoolchildren жедел сұрақтар беріледі?
1.Құрылыс материалдары өнеркәсібінің құрамына жататындар?
2.Өндіріске көп пайдаланатын материалға не жатады?
3.Елімізде ондай зауыттар бар ма,саны қанша?
ІІ-топ.
1.Жеткілікті шикізат базасы жоқ өнеркәсіп түрі ?
2.Ағаш өңдеу өнеркәсібінде не шығарылады, қай жерлерде?
3.Целлюлоза-қағаз өнеркәсібінің ақырғы өнімі және оны тұтынушылар?
Мұғалім сөзі: сонымен, құрылыс материалдары мен ағаш өнеркәсіп салалары әр алуан және кең таралған өнімдер шығаратын болашағы зор өнеркәсіп екендігін ойымызға түйдік.
Тақтадағы суреттерге қарап ойларын айту керек.
ІІІ.Жаңа сабақ. «Іздену» кезеңі тапсырмасы :
Машина жасау кешені,құрамы ,салалары .Мәтінмен танысу үшін оқушыларға 5 минут уақыт беріледі. Оқушылар тақырыпты өзіндік іздену мен зерттеулер жүргізу барысында ашу керек.Ол үшін оқушыларға бағыттаушы сұрақтар беріледі.
І топқа. Машина жасау дың экономикалық ролі қандай ?
А).Өнеркәсіптің құрамын қандай салалар құрайды?
Ә)Қандай құралдар шығарумен айқындалады?
Б)Машина жасау кешендерінің басқа өнеркәсіптермен байланысы?
ІІ топқа
1. Машина жасаудың қалыптасуы мен дамуы.
а).1990ж басындағы өнім түрлері ?
ә).Қазақстанның экспорттық әлуетінің өсуіне ықпал ететін салалар?
б). Маманданудың түрлерін атаңдар?
ІҮ . «Жасырын сөзді тап» екі топқа тапсырма беріледі:
А).Машина жасау кешені құрылымының сызбасын түсіру
Машина жасау кешенінің құрылымы
Ә) Машина жасау кешенінің салаларының сызбасын түсіру.
Машина жасау кешенінің салалары
Ү. «Ой дамыту» кезеңінде топтарға «Сәйкестендіру» тапсырмасы беріледі.
Алматы автокөлік қозғағыштары
Шымкент металлургиялық жабдықтар
Ақтөбе автоматты сығымдау
Петропавл ауыл шаруашылық техник
Астана рентген аппараты
ҮІ. Картамен жұмыс.
І-топқа: Ең ірі құрастыртыру кәсіпорындарын картадан табу: Өскемен- жеңіл автокөлік,
Көкшетау – жүк таситын автокөлік, Семей – автобус қалалары, автомобиль құрастыру зауыты-Өскемен « Азия- Авто» зауыты.
ІІ-топқа: Шетелдік серіктестермен біріккен кәсіпорындарды картадан табу. Оңтүстік Корея, Ресей, Қытай, АҚШ.Олар автомобиль,трактор,компьютерлік құралдарды жасауға ықпал етеді.
Мамандану қажет,оның үш түрі
Бұйымдық тетіктер, бөлшектер технологиялық түрлер
ҮІІ. Ой қорыту кезеңі.
Өндірілетін негізгі өнім түрлері (2004-2012жж)
Өнімдер 2006 2008 2012
Сұйық толтыратын насостар, мың дана
Егін орғыш, дана
Жер қазатын машиналар, дана
Кір жуатын машиналар, мың дана
Мұнай кәсіпшілігінің құралдары, млрд.тг
Теледидар, мың дана
Магнитофон,мың дана
Жеңіл автокөлік, дана
Автобус және кіші автобустар, дана
Жүк автокөлігі, дана 6
220
480
102
1,4
410
50
3000
120
1500 11
370
290
68
1,1
340
-
3300
115
1100 12
342
103
88
4,4
481
-
19094
156
1747
ҮІІІ. Тест тапсырмалары.
1. Өнеркәсіп өнімдері арасындағы машина жасау кешені өнімдерінің үлесі
А) 1 %
Ә) 50%
Б) 40%
В)4%
Г)60%
2. Қорғаныс зауыттарының азаматтық өнімдер шығаруға түрленуі
А) прогресс
Ә) депрессия
Б) конверсия
В) мамандану
Г) кооперация
3. Өнім түрлеріне қарай мамандану
А) технологиялық мамандану
Ә)бөлшектік мамандану
Б) жүйелік мамандану
В) қызметтік мамандану
Г)бұйымдық мамандану
4. Егер зауыт жылдамдықты өлшегіш құрал шығарса бұл қандай мамандануға жатады?
А) технологиялық
Ә) бөлшектік
Б) жүйелік
В) қызметтік
Г) бұйымдық
5. Машина жасаудағы технологиялық процестің бірінші кезеңі
А)құрастыру
Ә) дайындау
Б) өңдеу
В) бояу
Г) сынақтан өткізу
ІХ. Зерттеу нәтижесі.
Сен білесің бе?
1. Қазақстандағы ең алғаш құрылған машина жасау кәсіпорнына 1909ж. Верный (Алматы) қаласында орналасқан тұқым сепкіш машинасының болғандығын білдік.
2. Металл өңдеу өнеркәсібінің ең бір ерекше кәсіпорны- Өскемен қаласындағы Қазақстан Республикасының Монеталар сарайы. Ол 1992 жылы ұлттық валюта – теңгенің енуіне дайындыққа байланысты Үлбі металлургия зауытының бір цехының негізінде құрылған. Монеталар сарайы монеталар соғады, Қазақстан Республикасының ордендері мен медальдарын, төс белгілер мен әскери қызметкерлердің айыру белгілерін, әшекей бұйымдарын шығаратынын білдік.
3. Құны 20млн долларды құрайтын «Азия-Авто» зауыты Өскеменде 2003 жылы салынған. Бұл зауытта автокөлік дайын күйінде келген бөлшектерден құрастарылады. Оны ресейлік «АвтоВАЗ(Лада)» зауыты, чехиялық «Шкода-Ауто» автоконцерн «Фольксваген» құрастыралатын білдік. 2012 жылдың өзінде 16513 автокөлік құрастарылған.
4. Жоспарлы экономика кезінде Қазақстанда бірнеше ерекше зауыттар болды.Олар: «Ақтөбеауылмаш»(қой қырқатын машина), Алматы элктротехника зауыты (жер асты суларының қондырғылары ) т.б зауыттарды білдік.
5. Көп уақытқа дейін Қазақстанның ауыр машина жасау өнеркәсібінде жетекші орында Алматы ауыр машина жасау зауыты болды. Зауыт әлі күнге дейін жұмыс істеуде. Зауыт өнімдері- алюминий, мыс сым темірлері, құбыр, прокат құралдары мен құрал –жабдықтар шығарылатынын білдік.
Мұғалім:біздің елде машина жасау кешені –салааралық кешендер ішіндегі ең маңыздысы болып табылатындығына көз жеткіздік.
Кескін картаға машина жасау зауыттарын түсіру.
Бағалау.
Бағалау парағы арқылы әр топ басшылары оқушылардың білімдерін бағалайды.
Үйге тапсырма беру. 211-216 беттермен жұмыс жасау.
Қосымша ақпараттық құралдар арқылы облыстың машина жасау өнеркәсіптері жайында хабарлама даярлау.
Қожабалаева Кенжекүл Мұздыбайқызы
Жоғары санатты география- биология пәні мұғалімі
Zhambyl region, Шу ауданы, Бәйдібек ауылы
Мәншүк Мәметова атындағы шағын орталықты орта мектебі
Сыныбы:9
Сабақтыңмақсаты: Білімділік : Машина жасаудың экономикадағы ролі, машина жасау, оның негізгі салалары, орналасу принциптері, мамандану мен кооперативтендіру, кешенді сала екендігі туралы білім беру.
Дамытушылық: Оқушының әртүрлі әдіс- тәсілдер,қосымша ақпарат көздерін пайдаланып,өздігімен зерттеу жұмыстарын жүргізу барысында білімдерін дамыту.
Тәрбиелік: Топтасып,жекелеме жұмыс істей білуге,өз ойларын,пікірлерін еркін айта алуға тәрбиелеу.
Сабақ көрнекілігі: Интербелсенді тақта,атлас,кескін карта, сызба,слайтар,қима қағаздар.
Сабақ түрі: зерттеу сабағы.
Сабақ әдісі: Слайд көрсетілімдері,сызба,карта,кесте,оқушылар өз ойларын жүйелеу.
Негізгі ұғымдар:Машина жасау кешені,мамандану,бұйымдық,тетіктік,технологиялық,кооперативтендіру.
Сабақ барысы:
І.Ұйымдастыру.
Оқушыларды ұйымдастыру,оқушыларды түгендеу,сабаққа даярлау.
Оқушылар орындарынан тұрып, бір-біріне жылы лебіздерін айтады.Оқушылар үш және төрт бұрышты фигураларды өздері қалап алады.Сол бойынша І және ІІтопқа бөлінеді.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру, «Ой қозғау » кезеңі бойынша. І-топ
Schoolchildren жедел сұрақтар беріледі?
1.Құрылыс материалдары өнеркәсібінің құрамына жататындар?
2.Өндіріске көп пайдаланатын материалға не жатады?
3.Елімізде ондай зауыттар бар ма,саны қанша?
ІІ-топ.
1.Жеткілікті шикізат базасы жоқ өнеркәсіп түрі ?
2.Ағаш өңдеу өнеркәсібінде не шығарылады, қай жерлерде?
3.Целлюлоза-қағаз өнеркәсібінің ақырғы өнімі және оны тұтынушылар?
Мұғалім сөзі: сонымен, құрылыс материалдары мен ағаш өнеркәсіп салалары әр алуан және кең таралған өнімдер шығаратын болашағы зор өнеркәсіп екендігін ойымызға түйдік.
Тақтадағы суреттерге қарап ойларын айту керек.
ІІІ.Жаңа сабақ. «Іздену» кезеңі тапсырмасы :
Машина жасау кешені,құрамы ,салалары .Мәтінмен танысу үшін оқушыларға 5 минут уақыт беріледі. Оқушылар тақырыпты өзіндік іздену мен зерттеулер жүргізу барысында ашу керек.Ол үшін оқушыларға бағыттаушы сұрақтар беріледі.
І топқа. Машина жасау дың экономикалық ролі қандай ?
А).Өнеркәсіптің құрамын қандай салалар құрайды?
Ә)Қандай құралдар шығарумен айқындалады?
Б)Машина жасау кешендерінің басқа өнеркәсіптермен байланысы?
ІІ топқа
1. Машина жасаудың қалыптасуы мен дамуы.
а).1990ж басындағы өнім түрлері ?
ә).Қазақстанның экспорттық әлуетінің өсуіне ықпал ететін салалар?
б). Маманданудың түрлерін атаңдар?
ІҮ . «Жасырын сөзді тап» екі топқа тапсырма беріледі:
А).Машина жасау кешені құрылымының сызбасын түсіру
Машина жасау кешенінің құрылымы
Ә) Машина жасау кешенінің салаларының сызбасын түсіру.
Машина жасау кешенінің салалары
Ү. «Ой дамыту» кезеңінде топтарға «Сәйкестендіру» тапсырмасы беріледі.
Алматы автокөлік қозғағыштары
Шымкент металлургиялық жабдықтар
Ақтөбе автоматты сығымдау
Петропавл ауыл шаруашылық техник
Астана рентген аппараты
ҮІ. Картамен жұмыс.
І-топқа: Ең ірі құрастыртыру кәсіпорындарын картадан табу: Өскемен- жеңіл автокөлік,
Көкшетау – жүк таситын автокөлік, Семей – автобус қалалары, автомобиль құрастыру зауыты-Өскемен « Азия- Авто» зауыты.
ІІ-топқа: Шетелдік серіктестермен біріккен кәсіпорындарды картадан табу. Оңтүстік Корея, Ресей, Қытай, АҚШ.Олар автомобиль,трактор,компьютерлік құралдарды жасауға ықпал етеді.
Мамандану қажет,оның үш түрі
Бұйымдық тетіктер, бөлшектер технологиялық түрлер
ҮІІ. Ой қорыту кезеңі.
Өндірілетін негізгі өнім түрлері (2004-2012жж)
Өнімдер 2006 2008 2012
Сұйық толтыратын насостар, мың дана
Егін орғыш, дана
Жер қазатын машиналар, дана
Кір жуатын машиналар, мың дана
Мұнай кәсіпшілігінің құралдары, млрд.тг
Теледидар, мың дана
Магнитофон,мың дана
Жеңіл автокөлік, дана
Автобус және кіші автобустар, дана
Жүк автокөлігі, дана 6
220
480
102
1,4
410
50
3000
120
1500 11
370
290
68
1,1
340
-
3300
115
1100 12
342
103
88
4,4
481
-
19094
156
1747
ҮІІІ. Тест тапсырмалары.
1. Өнеркәсіп өнімдері арасындағы машина жасау кешені өнімдерінің үлесі
А) 1 %
Ә) 50%
Б) 40%
В)4%
Г)60%
2. Қорғаныс зауыттарының азаматтық өнімдер шығаруға түрленуі
А) прогресс
Ә) депрессия
Б) конверсия
В) мамандану
Г) кооперация
3. Өнім түрлеріне қарай мамандану
А) технологиялық мамандану
Ә)бөлшектік мамандану
Б) жүйелік мамандану
В) қызметтік мамандану
Г)бұйымдық мамандану
4. Егер зауыт жылдамдықты өлшегіш құрал шығарса бұл қандай мамандануға жатады?
А) технологиялық
Ә) бөлшектік
Б) жүйелік
В) қызметтік
Г) бұйымдық
5. Машина жасаудағы технологиялық процестің бірінші кезеңі
А)құрастыру
Ә) дайындау
Б) өңдеу
В) бояу
Г) сынақтан өткізу
ІХ. Зерттеу нәтижесі.
Сен білесің бе?
1. Қазақстандағы ең алғаш құрылған машина жасау кәсіпорнына 1909ж. Верный (Алматы) қаласында орналасқан тұқым сепкіш машинасының болғандығын білдік.
2. Металл өңдеу өнеркәсібінің ең бір ерекше кәсіпорны- Өскемен қаласындағы Қазақстан Республикасының Монеталар сарайы. Ол 1992 жылы ұлттық валюта – теңгенің енуіне дайындыққа байланысты Үлбі металлургия зауытының бір цехының негізінде құрылған. Монеталар сарайы монеталар соғады, Қазақстан Республикасының ордендері мен медальдарын, төс белгілер мен әскери қызметкерлердің айыру белгілерін, әшекей бұйымдарын шығаратынын білдік.
3. Құны 20млн долларды құрайтын «Азия-Авто» зауыты Өскеменде 2003 жылы салынған. Бұл зауытта автокөлік дайын күйінде келген бөлшектерден құрастарылады. Оны ресейлік «АвтоВАЗ(Лада)» зауыты, чехиялық «Шкода-Ауто» автоконцерн «Фольксваген» құрастыралатын білдік. 2012 жылдың өзінде 16513 автокөлік құрастарылған.
4. Жоспарлы экономика кезінде Қазақстанда бірнеше ерекше зауыттар болды.Олар: «Ақтөбеауылмаш»(қой қырқатын машина), Алматы элктротехника зауыты (жер асты суларының қондырғылары ) т.б зауыттарды білдік.
5. Көп уақытқа дейін Қазақстанның ауыр машина жасау өнеркәсібінде жетекші орында Алматы ауыр машина жасау зауыты болды. Зауыт әлі күнге дейін жұмыс істеуде. Зауыт өнімдері- алюминий, мыс сым темірлері, құбыр, прокат құралдары мен құрал –жабдықтар шығарылатынын білдік.
Мұғалім:біздің елде машина жасау кешені –салааралық кешендер ішіндегі ең маңыздысы болып табылатындығына көз жеткіздік.
Кескін картаға машина жасау зауыттарын түсіру.
Бағалау.
Бағалау парағы арқылы әр топ басшылары оқушылардың білімдерін бағалайды.
Үйге тапсырма беру. 211-216 беттермен жұмыс жасау.
Қосымша ақпараттық құралдар арқылы облыстың машина жасау өнеркәсіптері жайында хабарлама даярлау.
Теги:
ашық сабақ